Hamur Tarihi
Ağrı’ nın en genç ve en küçük ilçesi olan Hamur ‘ un bilinen tarihi M.Ö. 14. Yüzyıl
Dönemine kadar uzanır. Sırasıyla Huri, Pars, Bizans, Arap Abidesi ve yeniden Bizans uygarlıklarına sahne olan Hamur,Malazgirt Savaşından sonra Türklerin toprağı oldu. Daha sonra bölgede Harzemşahlar, İlhanlar,Karaçobanlılar, Altınordulular, Celayirliler ve Karakoyunluların hakimiyeti tespit edilmektedir. O dönemde yukarı Murat bölgesinin en sağlam kalesi olan Hamur, Timurun Anadolu’yu istilasıyla Moğulların hakimiyetine geçmişse de 1421 Eleşkirt Savaşından sonra Timur istilasından kurtarılarak Karakoyunluların hakimiyetine geçmiştir. Yöre 1467 ‘ de Akkoyunlular, 1502 ‘ de Safaviler egemen olmuş, Şahismail yöredeki suni aşiretleri göçe zorlayarak şii’liği benimseyen Pozuklu Oymağını bölgeye yerleştirmiştir. 1478 ‘ de başlayan Osmanlı – Şafavi Savaşları sırasında Van Beylerbeyi Köse Hüsrev Paşaya bağlı eyalet askerleri Pozuklu boyu ve bunları koruyan İran güçlerini kovarak 1578 yılında Hamur yöresini Osmanlı topraklarına bırakmıştır.
Osmanlı yönetiminde iken önce Van eyaletine, 1864 idari taksimatından sonra Erzurum vilayeti Doğubeyazıt sancağına bağlı bir nahiye olan Hamur 1915 yılında Rus istilasına uğramış ve 14 NİSAN 1918 yılında Rus işgalinde kurtarılmıştır.
Cumhuriyet döneminden önce Beyazıt vilayetine bağlı bir nahiye olan Hamur 1927 yılında Ağrı’ nın il olmasıyla Ağrı’ ya bağlanmış ve 1 NİSAN 1958’ de de 7033 sayılı kanunla ilçe olmuştur.
Ulaşım
İlçe Ağrı – Van Devlet karayolu üzerinde kurulmuş olup, Ağrı ‘ ya 12 km.,havaalanına 5 km uzaklıktadır.Ağrıya haftada 3 gün İstanbul haftada 2 günde Ankara dan karşılıklı uçak seferleri bulunmaktadır.Havaalanında yapılan genişletme çalışmalarından sonra 06.01.2011 tarihinden itibaren havaalanı tekrardan ulaşıma açılmıştır.
Coğrafi Durum
İlçe Ağrı ‘ nın güneyinde Aladağlar silsilesinin etekleriyle Murat Vadisi üzerinde kurulmuştur. Arazinin % 65 ‘ i dağlık - % 35 ‘ lik kısmı ise ovalık bir yapıdadır. Ağrı iline 12. Km. uzaklıkta olan Hamur’ un doğusunda Taşlıçay, Batısında Tutak, güneyinde Patnos ve Erciş ilçeleri, kuzeyinde de Ağrı yer alır.
İlçenin denizden yüksekliği 1675 m. Yüzölçümü 898 Km.2 ‘ dir. İlçedeki başlıca dağlar Aladağlar silsilesi içinde yer alan Aladağlar Biçare dağı ve Kandil dağıdır. Başlıca akarsuları ise ; Murat Nehri ve Murat Nehrine dökülen Tükenmez, Mandalık ve Tuzlusu çaylarıdır.
İlçede tıpkı bir kara iklimi hakimdir. Kış ayları çok şiddetli geçip, sıcaklık –40 dereceye kadar düşmekte, yağışlar Nisan ve Mayıs aylarında yağmur, kışın ise kar şeklinde olmaktadır. Kar uzun süre yerde kalır. Hatta yurdumuzun en uzun süre karla örtülü kalan yerlerinden biride buradır. Doğudaki Aladağ ‘ ın yüksek yerlerinde kar yazın bile erimez. Bitki örtüsü bozkırlardan oluşmaktadır. Yazın gür otlaklar olur.
Nüfus
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine Göre HAMUR Nüfusu-2007
Toplam Nüfus
Şehir Nüfusu
Köy Nüfusu
Erkek
Kadın
Toplam
Erkek
Kadın
Toplam
Erkek
Kadın
Toplam
11.630
11.140
22.770
1.946
1.917
3.863
9.684
9.223
18.907